Unggah Ungguh Bahasa Jawa
Unggah-ungguh Basa Jawa yaiku adat sopan santun, tatakrama, tatasusila nggunakake Basa Jawa. Undha-usuke Basa Jawa miturut unggah-ungguhe kena kaperang dadi 5, yaiku :
1. Basa ngoko, kaperang dadi 2, yaiku Ngoko Lugu lan Ngoko Andhap (isih kaperang maneh dadi 2, Antya Basa lan Basa Antya).
2. Basa madya, kaperang dadi 3, yaiku Madya Ngoko, Madyantara lan Madya Krama.
3. Basa Krama, kaperang dadi 5, yaiku Kramantara, Mudha Krama, Wredha Krama, Krama Inggil, lan Krama Desa.
4. Basa Kedhaton.
5. Basa Kasar.
A. BASA MADYA
Basa Madya iku basa ing antarane basa ngoko lan krama. Wujude Basa Madya yaiku tembung Madya kaworan ngoko utawa krama. Basa Madya Ngoko biyasane isih digawe dening wong ing desa lan pegunungan. Manut wujude, Basa Madya diperang dadi 3, yaiku :1. Madya Ngoko.
Basa Madya Ngoko wujude tembung :
- Madya (ater-ater lan panambang ngoko)
- Ngoko
- Dika, mang, samanng
- Aku, dadi kula
- Kowé, diowahi dadi dika
- Ater-ater tak- diowahi dadi kula
- Ater-ater ko-diowahi dadi dika
- Ater-ater di- ora owah
- Bakul padha bakul
- Priyayi marang sor-sorane
- Dika niku klebu beja, olehe panen pari mboten enten sing gabug, samang napake ta?
- Pundi woh-wohané sing becik-becik niku?
- Niku napa kirang becik?
Basa Madyantara iku wujude tembung :
- Madya (ater-ater lan panambang ngoko)
- Ngoko
- Kang slira (sampeyan), pangkate, sesebutan (peprenahan)
- Aku, diowahi dadi kula
- Kowé, diowahi dadi sampéyan, samang
- Ater-ater tak-, diowahi dadi kula
- Ater-ater ko-, diowahi dadi samang, mang
- Panambang -ku, diowahi dadi kula
- Panambang -mu, diowahi dadi sampéyan, samang
- Panambang -e tetep ora owah
- Wong padesan marang wong liya kang dianggep luwih tuwa utawa kinurmatan
- Padha-padha priyayi sing wis kulina
- Bojone priyayi marang sing lanang (yen durung kulina)
- Priyayi marang sanake tuwa kang luwih asor
- Sampeyan niku pripun ta mas, seprika-sepriki kok boten enten sudane
- A migunakaké Basa Madya Ngoko, B migunakaké Basa Madya Krama.
B : “Napa, ajeng tumbas?”
A : “Wong ngendheg nèk mboten ajeng tuku ajeng napa?”
B : “Engga ta mang milih. Dagangan kula saé-saé”.
3. Madya Krama.
Basa Madya Krama iku wujude tembung :
- Madya (ater-ater lan panambang ngoko)
- Krama lan krama inggil
- Sampeyan, pangkat, sesebutan/peprenahan
- Aku, diowahi dadi kula
- Kowé, diowahi dadi sampéyan utawa samang
- Ater-ater tak-, diowahi dadi kula
- Ater-ater ko-, diowahi dadi samang, mang
- Ater-ater di-, tetep ora owah.
- Padha=padha priyayi sing wis kulina
- Bojone priyayi marang sing lanang (yen durung ngoko)
- Mas, tinimbang sampeyan ngresula ngoten niku, mbok luwung ngenggar-enggar penggalih lan nyenyuwun teng Pangeran pinaringan gesang mulya, tentrem boten enten sambikala.
- (A Ibuné B Kula)
- A: “Wetonku tumbuk umur 33 taun, slametané apa wis kok pikir?”
- B: “Rak siyos bénjing tanggal 7, wulan Rabingulakir ngajeng niki ta?”
- A: “Iya”.
- B: “Saniki tanggal ping 27, taksih kirang 10 dalu”.
- A: “Rak ya wis cedhak”. (sumber panulisan : jv.wikipedia.org lan cathethan Basa Jawa nalika ing bangku sekolah)
B. BASA NGOKO
1. Ngoko Lugu,yaiku minangka tataran basa kang paling asor ing undha usuk Basa Jawa. Wujud tembunge ngoko, ora ana tembung krama utawa krama inggil tumrap wong sing diajak guneman. Gunane kanggo guneman antarane :
- Wong tuwa marang bocah enom
- Wong kang sadrajad utawa wis raket sesrawungane
- Wong apangkat dhuwur marang pegawene
- Bocah cilik karo kancane
- Ngunandika (ngomong dhewe)
- Sedulur tuwa marang sedulur enom kang luwih dhuwur drajade
- Bojone priyayi marang sing lanang
- Priyayi marang priyayi yen wis ngoko-ngokonan (kulina/raket)
a. Antya Basa (wujude tembung ngoko lan krama inggil). Ciri-cirine :
- Aku, tetep ora owah
- Kowe, kanggo pawongan kang diajeni diowahi dadi panjenengan, ki raka,kangmas
- Ater-ater dak-, ko-, di- lan panambang -ku, -mu, -e, -ake ora owah
- Mas, aku nyuwun ngampil kagungane buku sewengi wae.
- Ora, kangmas ki suwé ora ngetingal-ngetingal iku tindak ngendi?
- Wah, adhimas ki rada ngece. Genah wis pirsa bae kok mundhut pirsa.
- Aku, tetep ora owah
- Kowe, kanggo pawongan kang diajeni diowahi dadi panjenengan, ki raka,kangmas
- Ater-ater dak-, ko-, di- tetep ora owah
- Mas, aku ora bisa nyaosi apa-apa marang panjenengan, kejaba mung bisa ndherek muji rahayu, muga-muga panjenengan saged remen, lan saged ngangsu kawruh sing migunani tumrap nusa lan bangsa.
- Dak arani sliramu dhèk mau bengi saèstu mriksani ringgit ana ing dalemé Pak Lurah. Gèk lampahé baé apa ya dhimas, teka gamelané sedalu natas ngungkung baé, ora ana pedhot-pedhoté.
C. BASA KRAMA
1. Krama InggilContohnya.
1. Bapak tindak dhateng Jakarta dinten Minggu.
2. Pak Bagyo nembe mucal kelas sekawan.
3. Pak Badrun mundhut sepatu.
4. Eyang kakung nembe siram.
5. Buku kulo dipun asto Bu Guru.
Kalau kita perhatikan, kalimat di atas diucapkan sangat halus sekali, sebagai bentuk untuk ngajeni (menghormati) antarane Bapak, Pak Bagyo, Pak Badrun, Eyang Kakung dan Bu Guru.
2. Krama Lugu
Kalimat berbahasa Jawa ragam Krama lugu :
adalah kalimat yang didalamnya terdiri dari kata-kata berbahasa Jawa
krama, kalimat ini biasanya digunakan untuk membahasakan diri sendiri.
Terdiri dari kata-kata berbahasa Jawa krama.
Contoh " Kula dereng tilem."
D. BASA KEDHATON
Conto :
1. Punapi sira darbe kawasisan ingkang linuwih ?
2. Jengandika punapi sampun mengertos pawartos puniki ?
Ewone basa kedhaton liyane :
nedha = mangan
puniku = iku
wonten = ana
punapi = apa
dhawak = dhewe
jengandika = kowe
siyos = sida
darbe = duwe
puniki = niki
23 komentar:
matur nuwun sanget, nggih
:)
wah matur nuwun mas istimewa iki
Wonten malih niki mboten krama inggil e mas???
Matur nuwun mas...dadi entuk wawasan UAS ,....
matur nuwun mas....
nanging kurang lengkap
Minta izin untuk memasukkan link anda ke dalam blog saya, bolehkah? Makasih
Suwun mas sangat membantu :) sebaiknya animasi di hilangkan, karena sangat mengganggu bila di zoom
Nuwuuunnn saannggeeettt masss....
saged mbantu kangge UAS njing enjing...
Nuwun... >w<
Suwun mas, sangat membantu buat besok uas
matur suwun, niki penjelasanne komplit sanget. TOP
MATUR SEMBAH NUWUN, SAESTU MUPANGATI.
Biyyuhhh
Matur nuwun sanget nggih
Badhe tanglet mas menawi lare enem tanglet dumateng tiyang sepuh ukorone pripun ingkang leres? KULO NYUWUN PIRSO NOPO PRIPUN? suwun mas mas?
Badhe tanglet mas menawi lare enem tanglet dumateng tiyang sepuh ukorone pripun ingkang leres? KULO NYUWUN PIRSO NOPO PRIPUN? suwun mas mas?
matur nuwun sanget njihhh
matur suwon sanget
Matur suwon
Matur nuwun maringi informasi. Maturnuwun sanget nggih sampun mbantu kulo
Iya sangat membantu
Bahasa Ngoko alus dari opo kowe ngerti omahe Pak Pono
MaturNuhunMasMba.e
Lucky 15 Casino | JTM Hub
Lucky 15 Casino has over 2200 slots and video poker games. The brand is 포천 출장샵 part of the famous 화성 출장샵 Las Vegas 밀양 출장안마 Strip, which 군산 출장안마 is home 동두천 출장안마 to the largest casino in
Posting Komentar